Czym charakteryzuje się mediacja?
Mediacja opiera się na potrzebach zaangażowanych w nią osób: tematy, tempo, sposób rozmowy, kontynuacja lub zakończenie procesu mediacyjnego. O tym decydują strony. Mediacja ma ustalony przebieg, ale mimo to pozwala stworzyć przestrzenie, w których można spojrzeć na konflikt, inne osoby, ale także na siebie, z nowej perspektywy. Proces ten umożliwia zrozumienie motywów drugiej strony i pomaga we wzajemnym uznaniu tego, co zostało przeżyte.
Mediacja jest możliwa w formule stacjonarnej oraz zdalnie. Dzięki mediacjom za pośrednictwem komunikacji na odległość pozasądowe rozwiązywanie sporów stało się bardziej dostępne. Zdalne mediacje umożliwiają uczestnictwo niezależnie od tego, gdzie znajdują się strony i mediator czy mediatorka. Oszczędza się czas i pieniądze na podróż. Fizyczny dystans stwarza również bezpieczną przestrzeń i czasami pomaga w swobodniejszym wyrażaniu myśli, opisywaniu uczuć i potrzeb. Czasami mobilizuje strony do bardziej otwartego nastawienia na zaproponowane rozwiązania i pomaga skupić się na osiągnięciu porozumienia.
Jakie są korzyści z mediacji?
Wszystkich dotykają sytuacje kryzysowe. Nierzadko jesteśmy uwikłani w różne konflikty, zarówno na płaszczyźnie prywatnej, jak i zawodowej. Zdarza się, że nie potrafimy rozwiązać konfliktu własnymi siłami. Jeśli spór wpływa negatywnie na codzienne życie i samopoczucie, lepiej jest poprosić o pomoc. Powierzenie osobistych spraw nieznanej osobie – mediatorowi lub mediatorce – to ważny i odważny krok. Ale warto. Mediacja ma na celu rozwiązanie zaistniałego konfliktu, ale czasami pozwala także na pojednanie z drugą osobą. Ponadto niezależnie od wyniku, uczestnicy mediacji wychodzą z niej silniejsi i odzyskują wiarę w siebie. Mogą nauczyć się czegoś nowego lub odkryć swoje nowe mocne strony.
Mediacja jest procesem, który dostosowuje się do potrzeb, stanów emocjonalnych, kultury dialogu i tempa pracy zaangażowanych stron. Jest bardziej efektywna, szybsza i mniej kosztowna niż postępowanie sądowe. Zapobiega też eskalacji konfliktu, a jej zorientowanie na przyszłość umożliwia poprawę wzajemnego zrozumienia oraz kontynuację stosunków społecznych, rodzinnych i ekonomicznych między stronami.
Jaka jest rola mediatora/mediatorki?
Mediatorzy mają za zadanie wspierać komunikację i troszczyć się o to, by każda ze stron miała możliwość swobodnego wypowiedzenia się i omówienia ważnych dla siebie kwestii. Mogą one dotyczyć potrzeb, uczuć, opinii, obaw czy wątpliwości.
Mediatorzy motywują uczestników procesu do poszukiwania rozwiązań zaistniałego sporu, aktywizują ich zasoby i kompetencje komunikacyjne oraz stwarzają przestrzeń do budowania pozytywnych relacji między stronami. W tych celach stosują są rozmaite środki komunikacji, a także wykorzystują często wiedzę o rożnych płaszczyznach konfliktu oraz wiedzę psychologiczną.
W niektórych sytuacjach w procesie mediacyjnym uczestniczy dwóch lub więcej mediatorów, którzy mogą uzupełniać się pod względem osobowości, znajomości języka obcego, wiedzy psychologicznej lub gdy niezbędna jest znajomość danej dziedziny prawa. Czasami stosuje się tzw. ko-mediację celem uniknięcia stronniczości związanej z płcią lub przynależnością do grupy religijnej lub światopoglądowej.